เปอรานากัน (มลายู : Peranakan) หรือ บ้าบ๋า -
ย่าหยา คือกลุ่มลูกครึ่งมลายู - จีน
ที่มีวัฒนธรรมผสมผสานและสร้างวัฒนธรรมแบบใหม่ขึ้นมา โดยเป็นการนำเอาส่วนดีระหว่างจีนและมลายูมารวมกัน
โดยชื่อ "เปอรานากัน" มีความหมายว่า "เกิดที่นี่"
เปอรานากัน เป็นกลุ่มชาวจีนที่มีเชื้อสายมลายู
เนื่องจากในอดีตกลุ่มพ่อค้าชาวจีนโดยเฉพาะกลุ่มฮกเกี้ยนเดินทางเข้ามาค้าขายในบริเวณดินแดนคาบสมุทรมลายู และตัดสินใจตั้งถิ่นฐานในเมือง มะละกาประเทศมาเลเซีย ในตอนต้นทศวรรษที่ 14 โดยแต่งงานกับชาวมลายูท้องถิ่น โดยภรรยาชาวมลายูจะเป็นผู้ดูแลกิจการการค้าที่นี่
แม้แต่คนในระดับพระราชวงศ์
ก็มีสัมพันธไมตรีระหว่างกันระหว่างสุลต่านมะละกากับจักรพรรดิราชวงศ์หมิง โดยในปี ค.ศ. 1460 สุลต่านมันโซชาห์
ทรงอภิเษกกับเจ้าหญิงฮังลีโปแห่งราชวงศ์หมิงและทรงประทับบนภูเขาจีน หรือ บูกิตจีนา (Bukit
Cina) พร้อมเชื้อพระวงศ์อีก 500 พระองค์
สำหรับสายเลือดใหม่ของชายชาวจีนกับหญิงมลายูหากเป็นชายจะได้รับการเรียกขานว่า
บ้าบ๋า หรือบ้าบ๋า (Baba) ส่วนผู้หญิงจะเรียกว่า ย่าหยา (Nyonya) และเมื่อคนกลุ่มนี้มีจำนวนมากขึ้นก็ได้สร้างวัฒนธรรมรูปแบบใหม่ที่แตกต่างไปจากเดิมของบรรพบุรุษ
โดยมาผสมผสานกันเป็นวัฒนธรรมใหม่ เมื่อพวกเขาอพยพไปตั้งถิ่นฐานในบริเวณนี้
ก็ได้นำวัฒนธรรมของตนกระจายไปด้วยวัฒนธรรมใหม่นี้จึงถูก เรียกรวมๆ ว่า จีนช่องแคบ
ต่อมาเมื่อสมัยอาณานิคมดัตช์
ช่วงต้นทศวรรษ 1800 ได้มีชาวจีนอพยพเข้ามามากขึ้นจนทำให้เลือดมลายูของชาวเปอรานากันจางลง
จนรุ่นหลังแทบจะเป็นจีนเต็มตัวไปแล้วแต่ก็ไม่ได้ทำให้วัฒนธรรมผสมผสานของชาวเปอรานากันจืดจางลงไปเลย
การผสมผสานนี้ยังมีให้เห็นในการแต่งกายแบบมลายู เช่น ซารุง
กบายา และชุดย่าหยา ซึ่งถือเป็นการแต่งกายอันสวยงามที่ผสมผสานรูปแบบของชาวจีนและมลายูเข้าด้วยกันอย่างงดงาม
ฝ่ายหญิงใส่เสื้อฉลุลายดอกไม้ รอบคอ เอว และปลายแขนอย่างงดงาม
นิยมนุ่งผ้าซิ่นปาเต๊ะ ฝ่ายชายยังคงแต่งกาย คล้ายรูปแบบจีนดั้งเดิม
อาหารแบบเฉพาะตัว และภาษาที่ผสมผสานคำทั้งมลายู จีน และอังกฤษไว้ด้วยกัน
ด้วยการรับเอาวัฒนธรรมอันหลากหลายเข้ามาคำเรียกของชาวเปอรานากันนั้น
จึงแบ่งเป็นชายและหญิง โดยรับต่อภาษาต่างๆ
ที่เข้ามามีอิทธิพลทางด้านวัฒนธรรมในดินแดนแห่งนี้
บ้าบ๋า หรือบาบ๋า (Baba) เป็นคำที่ภาษามลายู
ที่ยืมาจากภาษาเปอร์เซีย โดยคำนี้เป็นคำให้เกียรติแก่ปู่ย่าตายาย
โดยคำนี้จะใช้เรียกชาวเปอรานากันที่เป็นผู้ชาย โดยเริ่มจากการเป็นภาษาตลาด
จากคนหาบเร่ และผู้ขาย จนสุดท้ายคำว่า บ้าบ๋า นี้ได้ใช้กันโดยทั่วไป
ย่าหยา ญอญ่ะ หรือโญญ่ะ (Nyonya) เป็นคำภาษาชวา ที่ยืมมาจากภาษาดัตช์ คำว่า Donaหมายถึง
ผู้หญิงต่างประเทศแต่งงาน
เนื่องจากภาษาชวามีความโน้มเอียง เพื่อเน้นถึงผู้หญิงต่างประเทศ
ภายหลังได้ใช้เรียกชาวเปอรานากันที่เป็นผู้หญิง
แต่ชาวเปอรานากันในประเทศไทยย่าหยาเป็นคำเรียกชุดสตรีชนิดหนึ่ง
ในประเทศไทยคนกลุ่มนี้จะอยู่ในจังหวัดภูเก็ต โดยมีบรรพบุรุษอพยพมาจากปีนัง และมะละกาโดยคนกลุ่มนี้มี
วัฒนธรรมใกล้เคียงกับกลุ่มเปอรานากันในประเทศมาเลเซีย,อินโดนีเซีย และ สิงคโปร์ ชาว
เปอรานากันในไทย
ใช้ภาษาไทยถิ่นใต้ ที่เจือไปด้วยคำศัพท์จากภาษามาเลย์ , จีน และอังกฤษ ชาวเปอรานากันในภูเก็ต
นิยมเรียกกันว่า บ้าบ๋า ได้ทั้งชาย และหญิง
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น